BORKÓW
Wieś Borków położona jest na brzegu stawu założonego na rzece Belniance, zapewne przy dawnej przeprawie przez rzekę. Na przełomie XVIII i XIX w. chałupy usytuowane były przy drodze do wsi Znojowa, a nieopodal wsi zbiegały się liczne drogi lokalne wyprowadzone z dużych kompleksów leśnych położonych na południe od Belnianki.
Była to osada szlachecka, leżąca na terenie dawnego powiatu wiślickiego, zapewne w obrębie parafii w Daleszycach. Niewykluczone, iż jej pierwotna nazwa mogła brzmieć jako Borkowa, położona w parafii św. Małgorzaty w Pierzchnicy, na terenie powiatu chęcińskiego. Tą właśnie posiadał w 1508 r. Johannes Rozenkowski, płacący 37 gr podatku, a pobliską wieś, zapewne pierwotnie królewską Szczecno trzymał na prawie dzierżawy niejaki Borek. Podczas lustracji województwa sandomierskiego 1564-1565 r., wymieniono jako pobliskich właścicieli wsi Szczecno i Ujny Stanisława i Sebastiana Borków. W 1579 r. w dalszym ciągu pozostawał w rękach Stanisława Borku, posiadacza również Słopieckiej Woli (obecnie wieś Słopiec).
O jej dalszych lasach posiadamy niewiele wiadomości. W opisie parafii daleszyckiej z 1783 r. wymieniono kuźnicę Borkowską jako położoną w kluczu Cisowskim, w XVIII w. jako osada kuźnicza znajdowała się w posiadaniu Leona Kochanowskiego, stolnika sandomierskiego (1773-1787), w której znajdował się browar, folwark, kuźnica oraz "dwór czyli mieszkanie pisarza kuźniczego" (zamieszkały przez 6 osób pochodzenia szlacheckiego i 3 służby), młyn obok kuźnicy czyli rudnicy, karczma (zamieszkała przez Żydów i 4 katolików); i 5 innych domów. Zatem znajdowało się we wsi razem 8 domów, zamieszkałych przez 20 mężczyzn, a w sumie 45 ludzi. W końcu XVIII w. stał tu jeszcze browar, a rzeka poniżej niego zwana była Wydymacz, kolejna wzmianka miała pochodzić z 1791r.
Nie jest wiadome skąd brano rudę do wspomnianej kuźnicy, z pewnością z pobliskich stron. W 1838 r. wzmiankowano nowo założoną kuźnicę w Borkowie, będącą w posiadaniu Wojciecha Nowosielskiego ze Szczecna i z tym majątkiem były związane losy Borkowa. W 1846 r. właścicielką jej była Antonina z Mieroszewskich Nowosielska, która w 1875 r. sprzedała całe swe dobra obciążone długami hipotecznymi. Zakupił je Feliks Blumenthal, a zarządcom tego majątku nie udało się uratować go przed licytacją, do której doszło już w 1876r. przez Towarzystwo Kredytowe Ziemskie. Kuźnica borkowska, czy raczej fryszerka, czynna była zapewne jeszcze do ok. 1880 r.
W 1879 r. dobra Szczecno składały się z folwarków Szczecno, Pierzchnianka, Trzemoszna i Ujny oraz osad Wojciechów, Kaczyn, Borków, Czarna i Skrzele.
W 1899 r. Feliks Błumenthal sprzedał dobra Szczecno Stanisławowi Skarbnikowi, a w 1901 r. odkupiło je Kieleckie Towarzystwo Asekuracyjne Wyrobów Żelaznych. W 1910 r. Szczecno z przyległościami zakupił Karol i Matylda Mauye.
Teren dawnej kuźnicy Borków mógł więc być odjęty z zespołu dóbr Szczecno gdzieś na przełomie XIX i XX wieku.
Historia miejscowości Borków - Publikacja historyczna Dariusza Kaliny (plik PDF)
